Bunleibhéal
Meánleibhéal
Ardleibhéal
SIAR
Faoiseamh a Gheobhadsa - Léamh
1:17
Roinn le Google Classroom
Roinn le Microsoft Teams
SÁBHÁIL
0
Dúil sna Dánta
Aithrisíonn James Ó Flatharta an dán cumhachtach, cáiliúil seo.
Ceachtanna lena mbaineann
Is scéal é an dán seo faoi dhuine nach n-éiríonn go rómhaith leis agus é ar imirce i Londain. Déanann an dán seo cur síos ar an náire atá ar an bhfear seo dá bharr. Léachtóir, iriseoir agus scríbhneoir is ea í Áine Ní Ghlinn. Tá dhá leabhar is fiche scríofa aici – ceithre chnuasach filíochta agus ocht leabhar déag do dhéagóirí agus do léitheoirí óga. Chaith sí roinnt blianta mar mhúinteoir meánscoile ach d’éirigh sí as sin le bheith ina hiriseoir le RTÉ agus le Raidió na Gaeltachta.
Glaoch Abhaile
Idir na Línte
8:19
Pléann an dán téama na mothúcháin atá idir glúnta, go háirithe idir máthair agus iníon. As Ceantar na nOileán i gConamara ó dhúchas, tá Áine Durkin ina cónaí in Inis Eoghain ó bhí 1980 ann. Bhain sí duaiseanna liteartha (an chéad duais) ag Oireachtas na Samhna dá blag Mise Áine (2010), agus i gComórtas na Scríbhneoirí Úra dá cnuasach filíochta/amhrán ‘Mise Áine, An Bhean Istigh’ (2017). Bhain a hamhráin, ‘Le Do Thaobh,’ ‘Grá Faoi Bhláth,’ ‘Ní Thuigim,’ agus ‘Mar a Bhíonn’ duaiseanna ag an bhFéile Náisiúnta Pan Cheilteach (2013, 2018, 2019, 2020); Is údar an bhlag 'Mise Áine ag Rámhaille' í, blag a scríobhann sí go rialta, faoi chúrsaí an tsaoil, idir ghreann agus dáiríre. Cuireann sí dánta, agus scríbhinní eile, ar fáil d’irisí agus do na meáin.
Iníon
Idir na Línte
10:40
Rugadh Ailbhe Ní Ghearbhuigh i gCiarraí. In 2012 bhuaigh a dán ‘Deireadh na Feide’ Duais Filíochta Uí Néill. Sa dán seo, tá an fhile ag caint le muintir na háite agus ag cuimhneamh leo ar an teanga fheadaíl a bhíodh ann san áit.
Ailbhe Ní Ghearbhuigh - Deireadh na Feide
Idir na Línte
7:56
Aistear pearsanta an fhile atá i gceist leis an dán seo agus eispéireas an fhile lena fhéiniúlacht féin. Rugadh Colm Breathnach i gCathair Chorcaí sa bhliain 1961. Rinne sé staidéar ar fhealsúnacht agus ar an nGaeilge in Ollscoil Chorcaí agus oibríonn sé anois mar théirmeolaí leis an Roinn Oideachais agus mar aistritheoir le Seirbhís Aistriúcháin an Rialtais. Tá ceithre dhuais Oireachtais bainte aige.
Colm Breathnach - Trén bhFearann Breac
Idir na Línte
10:35
Filíocht úr scríofa le Tomaí Rua Ó Conghaile - 'Dá mba Phalaistíneach Mé', áit a ndéanann an file machnamh faoi na mothúcháin a bheadh ag duine ón Phalaistín agus cinedhíothú ar siúl sa tír i láthair na huaire.
Dá mba Phalaistíneach Mé
Foghlaim TG4
1:13
Aithrisíonn Méabh Broderick an dán “A Fhir Dar Fhulaingeas” le Máire Mhac an tSaoi. Tá an chodarsnacht idir “saoirse” agus “daoirse” iontach éifeachtach sa dán seo.
A Fhir dar fhulaingeas - Léamh
Dúil sna Dánta
1:38
Cé go bhfuil an grá ar cheann de ná téamaí móra ina saothar ag Máire Mhac an tSaoi, bhí sé neamhchoitianta ag mná in Éirinn san am scríobh faoina mothúcháin. Léirítear téama an ghrá go mór ina dán “Jack”.
Jack - Anailís
Dúil sna Dánta
1:30
Pléann Caitríona agus Aimée na téamaí agus na seifteanna filíochta a úsáideann Cathal Ó Searcaigh ina dhán cáiliúil “An Tobar”.
An Tobar - Anailís
Dúil sna Dánta
8:15
Déanann Caitríona agus Aimée fiosrú ar an dán "Gráinne" le Máire Mhac an tSaoi. Is téama coitianta é an grá sna dánta le Máire Mhac an tSaoi. Sa dán Gráinne, áfach, is grá ‘íobartach’ atá i gceist, cleamhnas gan ghrá.
Gráinne - Anailís
Dúil sna Dánta
8:17
Is téama lárnach é an grá i sna dánta ag Máire Mhac an tSaoi, go háirithe sa dán “A Fhir Dar Fhulaingeas”. Pléann Aimée agus Caitríona teicnící filíochta agus téamaí an dáin i rith na hanailíse seo.
A Fhir dar Fhulaingeas - Anailís
Dúil sna Dánta
7:32